Darowizna najczęściej kojarzy się z przekazaniem pewnej ilości pieniędzy lub cennych przedmiotów na rzecz obdarowanego. Nie jest to błędne skojarzenie, jednak niepełne. Zgodnie z art. 888 KC, darowizna to umowa, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do nieodpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, jednocześnie zwiększając jego aktywa lub zmniejszając pasywa majątkowe. Wobec tego, co można, a czego nie można przekazać w akcie darowizny? W powyższym artykule analizujemy to zagadnienie.
Jakie aktywa materialne można przekazać w darowiźnie?
Przede wszystkim w akcie darowizny można przekazać pieniądze, majątek prowadzonej działalności gospodarczej, papiery wartościowe. W przypadku obdarowywania środkami pieniężnymi nie ma bezwzględnej konieczności sporządzenia aktu notarialnego, szczególnie jeśli obdarowany jest z darczyńcą spokrewniony. Jednak należy pamiętać, że darowizna poświadczona notarialnie ma moc prawną i w razie nieprawidłowości ze strony darczyńcy, obdarowany może dochodzić swoich praw.
Oprócz pieniędzy można przekazać w akcie darowizny konkretne przedmioty nawet te, których jeszcze fizycznie darczyńca nie posiada, ale ma do nich prawo. Mogą to być przykładowo sprzęty elektroniczne, cenne antyki, meble, produkty żywnościowe, surowce, nieruchomości. W przypadku przekazania własności nieruchomości zawsze konieczne jest sporządzenie aktu notarialnego. W przeciwnym razie umowa darowizny zawarta w formie ustnej lub nawet pisemnej, ale bez poświadczenia notariusza nie ma żadnej mocy prawnej, a obdarowany w świetle prawa nie jest właścicielem nieruchomości.
Jakie aktywa niematerialne i prawa mogą przedmiotem darowizny?
W akcie darowizny można przekazać także określone prawa m.in.:
- prawo do użytkowania wieczystego nieruchomości;
- własnościowe prawo do lokalu spółdzielczego;
- uprawnienia do umowy deweloperskiej;
- prawo autorskie.
W każdym z powyższych przypadków konieczny jest akt notarialny spisany przez notariusza.
Co więcej, darowizną mogą być również dobrowolne umorzenia zobowiązań obdarowanego wobec darczyńcy lub przekazanie bądź spłata zadłużenia obdarowanego względem osób trzecich.
Natomiast w kwestii wartości niematerialnych darowizną nie mogą być świadczenia czy usługi np. pomoc, praca na rzecz przyjmującego darowiznę. W skład darowizny może wchodzić tylko to, co należy do majątku darczyńcy.
